منبع کنترل و حرمت خود در نوجوانان مبتلا و غیر مبتلا به اختلال سلوک

دوره 8، شماره 83، اردیبهشت 1404، صفحات 129 - 140

نویسندگان : زهرا نظری * و اعظم نظری

چکیده :
این پژوهش با هدف مقایسه منبع کنترل و حرمت خود در دانش آموزان مبتلا و غیر مبتلا به اختلال سلوک اجرا شد. پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری کلیه نوجوانان12 تا 16 ساله در کانون اصلاح و تربیت کرمانشاه و سایر نوجوانان مقطع متوسطه دوم می باشد. نمونه ای شامل دو گروه از نوجوانان ( 30 نفر نوجوان مبتلا در کانون اصلاح و تربیت استان کرمانشاه و 43 نوجوان غیرمبتلا ) که از نظر سن، جنس همتا شده بود، بررسی شدند. کلیه افرادی که در واحدهای مختلف کانون نگهداری می شدند که تعداد 30 نفر آنها مبتلا و افراد غیرمبتلا هم به صورت خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. آزمودنی ها با استفاده از سه پرسشنامه، ارزیابی سلامت روان کودکان و نوجوانان (برای تشخیص)، پرسش نامه های پایگاه مهارگری راتر و حرمت خود کوپراسمیت بررسی شدند. در تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج و یافته های پژوهش نشان داد که منبع کنترل و حرمت خود در بین نوجوانان مبتلا و غیر مبتلا به اختلال سلوک تفاوت معنی دار وجود دارد. در افراد مبتلا به اختلال سلوک بین خرده مقیاس حرمت خود اجتماعی و منبع کنترل همبستگی معنادار وجود دارد. اما بین سایر خرده مقیاس ها با منبع کنترل ضریب همبستگی معناداری مشاهده نشد. در گروه غیرمبتلا نیز بین هیچ کدام از خرده مقیاس ها و منبع کنترل همبستگی معناداری نبود اما بين منبع کنترل و حرمت خود در كل نمونه همبستگي وجود دارد. با توجه به نتایج پژوهش که بیانگر رابطه منبع کنترل و حرمت خود با اختلال سلوک است می توان با برنامه ریزی های آموزشی در افراد با ریسک بالا جهت ابتلا به اختلال سلوک و همچنین آموزش به والدین و مربیان کودکان و نوجوانان، در جهت شکل گیری صحیح منبع کنترل و حرمت خود و تغییر منبع کنترل از بعد بیرونی به بعد درونی و نیز افزایش حرمت خود، در آنان گام برداشت.

کلمات کلیدی :
منبع کنترل، حرمت خود، اختلال سلوک، نوجوانان.